Rok hrabiego Władysława Zamoyskiego
Oficjalny serwis Miasta i Gminy Kórnik
Kontrast Rozmiar tekstu

Rok hrabiego Władysława Zamoyskiego

Podczas sesji 24 listopada 2023 roku Rada Miasta i Gminy Kórnik ustanowiła rok 2024 rokiem hrabiego Władysława Zamoyskiego. Wcześniej za patrona tego roku wybrali tego związanego z naszą miejscowością człowieka parlamentarzyści.

Uchwała Sejmu RP o ustanowieniu roku 2024 Rokiem Władysława Zamoyskiego:
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WMP20230001007/O/M20231007.pdf

W uchwale kórnickiej rady czytamy między innymi:

Władysław hrabia Zamoyski 

Urodził się 18 listopada 1853 roku w Paryżu. Był synem generała Władysława Zamoyskiego oraz Jadwigi z Działyńskich Zamoyskiej. W 1880 roku odziedziczył po swoim wuju, hrabim Janie Działyńskim, majętności kórnickie. W 1885 roku jako obywatel Francji musiał opuścić Wielkopolskę na skutek tzw. rugów pruskich. Majątek przodków mnożył i wzmacniał. W 1889 roku kupił na licytacji dobra zakopiańskie, w tym znaczną część dzisiejszych Tatr Polskich. Na niwie sądowej zapewnił przynależność Morskiego Oka i okolic Rybiego Potoku do swego majątku, dzięki czemu tereny te po odzyskaniu niepodległości przypadły Polsce.

Finansował działalność Biblioteki Kórnickiej, wspierał w tworzeniu i utrzymaniu stworzonej w Kórniku przez matkę, Jadwigę Zamoyską, Szkoły Domowej Pracy Kobiet. Współzałożyciel Banku Ziemskiego w Poznaniu. 

Na Podhalu wprowadził działania mające na celu ochronę przyrody - szczególnie lasów. Należące niegdyś do niego tereny stanowią obecnie 30% obszaru Tatrzańskiego Parku Narodowego. Przyczynił się do budowy w Zakopanem elektrowni, wodociągów, szkoły, szpitala, poczty i nowego gmachu Muzeum Tatrzańskiego, a także Bazaru Polskiego na Krupówkach. Dzięki niemu powstała linia kolejowa z Chabówki do Zakopanego. 

Podczas I wojny światowej przebywał we Francji włączając się w działania dyplomatyczne na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości oraz wspierał emigrantów. Poprzez swoich urzędników wsparł też swym majątkiem organizację walczących w powstaniu wielkopolskim kompani kórnickich. Do kraju wrócił w 1920 roku. 

Spełniając wolę przodków już w 1912 roku wyraził wolę przekazania całego swojego majątku Narodowi Polskiemu. Dzieła tego dopełnił 20 kwietnia 1924 roku tworząc Fundację Zakłady Kórnickie. Umarł 3 października 1924 roku, trzy dni po zatwierdzeniu statutu fundacji przez polski rząd, nie doczekawszy uchwalonej 30 lipca 1925 roku ustawy sejmowej potwierdzającej utworzenie FZK.

Fundacja miała na celu między innymi zarządzanie majątkami kórnickim i zakopiańskim, utrzymanie Szkoły Domowej Pracy Kobiet, utrzymanie zamku i biblioteki oraz założenie i utrzymanie naukowego instytutu dendrologicznego. 

10 listopada 1933 roku „za wybitne zasługi dla kraju, pracę społeczną oraz wielką ofiarność” został pośmiertnie odznaczony przez Prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski. 

Spoczywa w krypcie rodzinnej w Kolegiacie Kórnickiej. 

W uznaniu wielkich zasług oddanych przez Władysława Zamoyskiego ukochanej Ojczyźnie w okresie zaborów, walk o niepodległość i odtwarzania Państwa Polskiego, w szczególności doceniając Jego wielki patriotyzm, pracę organiczną i hojność Rada Miasta i Gminy Kórnik ustanawia rok 2024 Rokiem hrabiego Władysława Zamoyskiego. 

W roku 2024 Miasto i Gmina Kórnik będzie inicjowała, ale także wspierała prowadzone przez inne instytucje organizacje i środowiska, działania upamiętniające postać i spuściznę hrabiego Władysława Zamoyskiego. Zaawansowane są już wspólne prace Społecznego Komitetu Budowy Pomnika Władysława hrabiego Zamoyskiego, Fundacji Zakłady Kórnickie i Miasta i Gminy Kórnik, których owocem będzie powstanie pomnika u zbiegu ulic Poznańskiej i Poprzecznej w Kórniku. Miasto i Gmina Kórnik wyjdzie także z inicjatywą współpracy w upamiętnieniu dobroczyńcy Kórnika i Tatr wspólnie z gminą partnerską Bukowina Tatrzańska.